Terapia psychodynamiczna ma swoje źródła w psychoanalizie Zygmunta Freuda, jednak jest otwarta na nowe odkrycia w psychiatrii i psychoterapii. Terapia psychodynamiczna jest najczęściej długotrwała.
Terapia psychodynamiczna wychodzi z założenia przyjętego przez Freuda o tym, że nie zrozumiemy konkretnych, właściwych danej osobie zachowań, patrząc tylko na to, co na zewnątrz – na to, co świadome. Bo przecież oprócz świadomości (ego) mamy też nieświadome, odpowiadające za popędy id, a także superego, odpowiedzialne za zakazy, nakazy, których chcemy przestrzegać, ponieważ zostaliśmy wychowani przez takich, a nie innych rodziców, w takiej, a nie innej kulturze.
Terapia psychodynamiczna: na czym polega?
Skoro przyczyna naszych problemów może tkwić w tym, co nieuświadomione, terapia psychodynamiczna stawia sobie za cel dotarcie do tych ukrytych przyczyn. Są bowiem problemy, z których świadomie zdajemy sobie sprawę i z nimi łatwiej sobie radzimy, ale część z nich jest spowodowana konfliktami psychologicznymi, których sobie nie uświadamiamy. To właśnie na skutek tych konfliktów pojawiają się takie objawy jak zaburzenia nastroju, czy osobowości – wiemy, że coś jest nie tak, nie czujemy się w bezpiecznie, pewnie, ale nie możemy znaleźć przyczyny tego stanu rzeczy. Celem terapii psychodynamicznej jest najpierw uświadomienie sobie mechanizmów kierujących zachowaniem, schematami myślenia danej osoby i wypracowanie sposobów na porzucenie tych mechanizmów obronnych.
Źródło tych konfliktów, których nie zdołaliśmy przepracować może tkwić w dzieciństwie czy wczesnej młodości. Przekonanie jednak, że psychoterapia psychodynamiczna skupia się wyłącznie na przeszłości jest błędne – tak, podczas spotkań z terapeutą pacjent/klient wraca do tego, co kiedyś, ale po to, by porodzić sobie z teraźniejszością. Z tym, jak kiedyś wpłynęło na dziś.
WAŻNE:
Terapii psychodynamicznej nie zaleca się prowadzić u osób z czynnym uzależnieniem i w trakcie aktywnego epizodu psychotycznego.
Terapia psychodynamiczna: jak przebiega?
Najczęstszym obrazem związanym z terapią jest ten, że pacjent/klient leży sobie na kozetce, a terapeuta siedzi obok i coś sobie zapisuje. W przypadku terapii psychodynamicznej wygląda to jednak inaczej: pacjent/klient i terapeuta są skierowani ku sobie twarzą w twarz, ponieważ relacja, która między nimi powstanie jest bardzo ważna. Terapeuta nie zadaje wielu pytań, raczej pozwala mówić osobie, która przyszła do niego szukać pomocy. Klient/pacjent może swobodnie skupiać się na tym, co np. przeżył danego dnia, ale również opowiadać o swoich zainteresowaniach, fantazjach, także tych najbardziej intymnych, wstydliwych. Człon „dynamiczna” w nazwie terapii oznacza, że terapeuta stara się podążać za aktywnością, potrzebami pacjenta/klienta. Nie podaje gotowych rozwiązań, pomaga samodzielnie dojść do przekonania, co dla przyjmowanej przez niego osoby będzie najlepsze.
Ważnym dla terapii psychodynamicznej terminem jest przeniesienie. Mamy z nim do czynienia, gdy pacjent/klient swoje emocje, które kieruje zazwyczaj ku osobie najbliższej, np. ku rodzicowi czy partnerowi, niejako przenosi na terapeutę. Przeciwprzeniesienie to z kolei emocje pojawiające się u terapeuty na skutek tego, jak zachowuje się pacjent/klient w czasie ich spotkań. Dzięki temu pacjent/klient przeżywa korekcyjne doświadczenie emocjonalne, co pozwala na wykształcenie trwałych – korzystnych – zmian w jego osobowości.
Terapia psychodynamiczna jest intensywna, spotkania mogą odbywać się nawet 2-3 razy w tygodniu. Czas jej trwania to kilka miesięcy, rok czy nawet kilka lat – jest to kwestia indywidualna, zależna od rodzaju problemów danej osoby, ich nasilenia, efektywności współpracy terapeuty i pacjenta/klienta oraz siły motywacji tego drugiego.
WARTO WIEDZIEĆ
Choć terapię psychodynamiczną porównuje się do psychoanalizy, jest ona od terapii sformułowanej przez Freuda, żywsza, mniej „sztywna”. Terapeuta nie działa według rygorystycznych reguł, dostosowuje się do pacjenta/klienta.
